Hoe begin je te determineren:
Aangezien heel wat insecten gebruik maken van mimicry (het nabootsen van andere soorten) is het soms moeilijk uit te maken of het nu een zweefvlieg, een bijtje of een wesp is? Daarom hebben we hier een tabel met enkele kenmerken per familie.
Op deze tabel staan enkele kenmerken van sommige families die bij jou in de tuin kunnen voorkomen"
Hier hebben we nu enkele families kort besproken maar natuurlijk zijn er nog tal van andere families onder de insecten. Om te weten of het insect nu een zweefvlieg, een galwesp, of een spinnendoder is kan je het "insectenbasisboek Jeugdbond M. Van Veen en Th. Zeegers" goed gebruiken. Let op wel op deze tabel dient niet om tot op de soort te determineren maar wel tot op de families.
Opgelet! Variatie in soorten is altijd mogelijk, dus online determineren op kleur leidt niet altijd tot de juiste identificatie.
In België komen ook enkele soorten voor die niet in de tabel opgenomen zijn. Voorzichtigheid
Kan ik online bijen determineren?
Ja,
Op de website http://www.wildebijen.nl/ kan je alvast online Bloedbijen (Sphecodes), Behangersbijen (Megachile) en Sachembijen (Anthophora) determineren.
Er zijn ook gratis Nederlandstalige determinatiesleutels beschikbaar over
Oude nederlandse tabel voor N I E T - P A R A S I T A I R E M E G A C H I L I D A E
www.zoekkaartwildebijen.nl/VanderZanden.pdf
Wespbijen (Nomada),
Nomada goodeniana/succincta:http://www.stechimmen-owl.de/sites/download/distelhorst_lunau_artstatus_nomada_succincta_goodeniana.pdf
Bloedbijen (Sphecodes)
Zijdebijen (Colletes),
Sachembijen (Anthophora),
Maskerbijen (Hylaeus),
Kegelbijen (Coelioxys),
Plooivleugelwespen (Polistes),
Peerkopwespen (Embolemidae)
-
http://www.amentsoc.org/insects/fact-files/orders/coelioxys-key-low-res.pdf
- http://www.solitairebijen.ugent.be/determinatie.html
Voor wespen te identificeren is deze link vrij duideliijk:
Bladwespen (symphyta)
- Sleutel voor de Nederlandse Argidae en Cephidae (Symphyta)
http://www.repository.naturalis.nl/document/148517 - Sleutel voor de Europese Pamphiliidae (Symphyta)
http://www.repository.naturalis.nl/document/148899 - http://www.royensoc.co.uk/sites/default/files/old_res_handbooks/Vol06_Part02a.pdf
Daarnaast is het mogelijk om de (Britse) hommels te determineren met een online determinatietabel die rekening houdt met kleurbanden op de kop, het borststuk en het achterlij. (link maken met http://www.nhm.ac.uk/research-curation/research/projects/bombus/key_british_colour.html.
Online artikels met downloadbare pdf's
Bijen (Apidae s.l.)
- Ebmer, A.W., 1969-1674. Die Bienen des Genus Halictus Latr. s. l. im Grossraum von Linz (Hymenoptera, Apidae). Teil I PDF, II PDF, III PDF & IV PDF. - Naturkundliches Jahrbuch der Stadt Linz.
- Laget D., 2005. Determinatietabel voor de bijengeslachten (genus). PDF (Hommels en langhoornbijen ontbreken)
- Smit J., 2004. De wespbijen (Nomada) van Nederland - NFM 20. PDF
- Van der Vecht J., 1928. Hymenoptera Anthophila (Q XIIIm) A. Andrena - Fauna van Nederland 4: 1-144. PDF
- Nieuwenhuijsen H., Determinatietabel voor de Nederlandse Anthophora-soorten (sachembijen) - Bzzz 26. PDF
- Nieuwenhuijsen H. & Raemakers I., Tabel voor de bijen van het genus Hylaeus in Nederland - Bzzz 29. PDF
- Smit J., Determinatietabel voor de bijen van het genus Colletes in Nederland (zijdebijen) - Bzzz 30. PDF
- Rowson R. & Pavett M., A visual guide for the identification of British Coelioxys bees - BWARS test key. PDF
- Stubbs A., 2007 en 2010. Test keys for identifying Andrena, Hylaeus and Nomada - BWARS. PDF
- Rasmont P. & Terzo M., 2010. Catalogue et clé des sous-genres et espèces du genre Bombus de Belgique et du nord de la France (Hymenoptera, Apoidea) - version 2011. PDF
- Williams P., Find British (Bombus) species by colour pattern - National history museum. Online
Knotswespen (Saphygidae)
- Kurzenko N.V. & Gusenleitner J., 1994. Sapygidae from Turkey, with a key to palaearctic species of Sapyginae - Linzer biologische Beitrage 26: 583-632. PDF
- Gusenleitner F. & Gusenleitner J., 1994. Das Vorkommen der Familie Sapygidae in Österreich - Ann. Naturhist. Mus. Wien 96 B: 173-188. PDF
Mierwespen (Mutilidae)
- Lelej A.S. & Schmid-Egger C., 2005. The velvet ants (Hymenoptera, Mutillidae) of Central Europe - Linzer biologische Beitrage 37 (2): 1505-1543. PDF
Spinnendoders (Pompilidae)
- Nieuwenhuijzen H., 2005. Determinatietabel voor de Nederlandse spinnendoders (Hymenoptera: Pompiliidae) en erratum - NFM 22 PDF en NFM 23 PDF (voorloper van Nieuwenhuijzen 2008)
- Schmid-Egger C. & van der Smissen J., 1995. Ergänzende Bestimmungsmerkmale für verschiedene Arten der Gattung Priocnemis (Hymenoptera: Pompilidae) - Bembix 4: 37-44 p. PDF
- van der Smissen J., 2003. Zur Kenntnis der Untergattung Cemonus Jurine 1807 (Hymenoptera: Sphecidae, Pemphredon), mit Schlüssel zur Determination und Hinweis auf ein gemeinsames Merkmal untersuchter Schilfbewohner (Hymenoptera: Sphecidae, Pompilidae) - Notes fauniques de Gembloux 52: 53-101 p. PDF
Plooivleugelwespen (Vespidae)
- Dvorak L. & Roberts S., 2006. Key to the paper and social wasps of Central Europe (Hymenoptera: Vespidae) - Acta Entomologica Musei Nationalis Pragae 46: 221-244. PDF
- Schmid-Egger C., 2002. Bestimmungsschlüssel für die deutschen Arten der solitären Faltenwespen (Hymenoptera: Eumeninae), Zweite Ausgabe. PDF (Figuren ontbreken)
- Smit J., 2003. De veldwespen Polistes dominulus en P. biglumis rukken op in Nederland - NFM 18. PDF (Tabel voor Benelux)
- Sorg M., 2003. Vereinfachter Bestimmungsschlüssel für die Arten der sozialen Papierwespen in Nordrhein-Westfalen. PDF en online
Graafwespen (Ampulicidae, Sphecidae s.s. en Crabronidae)
- Dollfuss H., 1991. Bestimmungsschlüssel der Grabwespen Nord- und Zentraleuropas (Hymenoptera, Sphecidae) mit speziellen Angaben zur Grabwespenfauna Österreichs - Stapfia 24: 1-247. PDF
- Schmid-Egger, C., 2002. Key and new records for the western palaearctic species of Gorytes Latreille 1804 with description of a new species (Hymenoptera, Sphecidae, Bembicinae). - Linzer biol. Beitr. 34: 167-190. PDF
- Schmid-Egger, C., 2005. Sceliphron curvatum (F. Smith 1870) in Europa mit einem Bestimmungsschlüssel für die europäischen und mediterranen Sceliphron-Arten (Hymenoptera, Sphecidae) - Bembix 19: 7-28 p. PDF
- Gusenleitner, J., 2000. Bestimmungstabellen mittel- und südeuropäischer Eumeniden (Vespoidea, Hymenoptera). 14. Der Gattungsschlüssel und der bisher in dieser Reihe nicht behandelten Gattungen und Arten. - Linzer biol. Beitr. 32: 43-65. PDF
Bladwespen (Symphyta)
- Mol A., 2002 & 2003. Overzicht van de families en genera van de Nederlandse bladwespen (Hymenoptera: Symphyta) I, II, III in Bzzz 15 PDF, Bzzz 16 PDF, Bzzz 18 PDF. (Figuur 1 en 2 ontbreekt)
- Berland L., 1947. Hyménoptères Tenthrédoïdes - Faune de France 47: 496 p. PDF (24MB)
- Magis N., 1999. Les Allantini de la Belgique et des régions limitrophes - Belgian journal of entomology 1: 275-310 p. PDF
- Magis N., 2008. Apports à la chorologie des Hyménoptères Symphytes de Belgique et du Grand-Duché de
Luxembourg XXXV - Faunistic Entomology – 61: 99-108 p. PDF (Tabel voor de Tenthredo arcuata/schaefferi groep) - Schedl W., 1978. Die Xyelidae Europas - Ber. nat. med. Ver. Innsbruck 65: 97-115 p. PDF
- Van Nierop-De Burggraaf Y.D. & Van Achterberg C., 1990. De Argidae en Cephidae van Nederland - Zoölogische bijdragen 39: 64 p. PDF
- Van Achterberg C. & van Aartsen B., 1986. The European Pamphiliidae (Hymenoptera: Symphyta), with special reference to the Netherlands - Zoologische Verhandelingen 234: 98 p. PDF
Parasitica inleiding
Ichneumonoidea
- Broad G., 2006. Identification key to the subfamilies of Ichneumonidae (Hymenoptera) - Biological Records Centre PDF
- van Achterberg C., 1993. Illustrated key to the subfamilies of the Braconidae (Hymenoptera: Ichneumonoidea)Zoologische Verhandelingen, vol. 283: 189 p. PDF
- Medvedev G.S., Keys to the insects of the European part of the USSR vol. 3 part 4 Braconidae: 912 p. online en PDF
- microhimenopters de Ponent: PDF referenties van oa Ichneumonoidea
Chalcidoidea
- Pikin B.R., 2004. A key to the families of chalcidoidea and mymaromatoidea - Universal Chalcidoidea Database. online
- Peck O., Boucek Z. & Hoffer A., 1964. Keys to the Chalcidoidea of Czechoslovakia (Insecta: Hymenoptera) - Memoirs of the Entomological Society of Canada vol. 96 nr 4: 121 p. PDF (betalend !) Wat verouderd, maar nog steeds een standaardwerk.
- Veel oude en recentere publicaties over bronswespen zijn als PDF te vinden op Universal Chalcidoidea Database of microhimenopters de Ponent
Familiesleutel voor Chalcidoidea en Mymaromatoidea
http://www.nhm.ac.uk/research-curation/research/projects/chalcidoids/keys1_14.html
Overige
- Johnson N.F., 2004. The genera of Platygastroidea of the world. Veel informatie en PDF's
- microhimenopters de Ponent: PDF referenties van Cynipoidea, Proctotrupoidea, Bethyloidea etc.
Voornamelijk buitenlandse soorten
-
Virtuele sleutel bijengenera Groot-Brittanie en Noord-Amerikaans: http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Bee_genera
Virtuele sleutels voor ALLE Noord-Amerikaanse genera. Enkel alle soorten uit het oosten van de V.S. kunnen worden gedetermineerd, soms alle soorten van Noord-Amerika (zie specificaties in sleutel):
http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Andrena_female (verander de URL op het einde in Andrena_male, Chelostoma_female, Chelostoma_male, Bombus, etc... voor andere sleutels.Virtuele sleutels voor Europese genera (nog in opbouw):
Habropoda: http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Habropoda,
Melecta: http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Melecta
Anthidiellum: http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Anthidiellum
Scott H.., Stojanovich C.J., Stinging Hymenoptera: Pictorial key to some common United States families. PDF
Choate P.M., Key to the sub-Orders of Hymenoptera (Nearctische). PDF
